Σύνταξη στα 60 με 40 χρόνια υπηρεσίας ή στα 65

Σύνταξη στα 60 με 40 χρόνια υπηρεσίας ή στα 65 προβλέπει ο νέος ασφαλιστικός νόμος που ψηφίστηκε από τη Βουλή τον περασμένο μήνα. Στις ασάφειες του νόμου έρχεται να δώσει εξηγήσεις η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας. Με τον οδηγό 20 ερωτήσεων-απαντήσεων επί του Ασφαλιστικού, αποσαφηνίζεται τι σημαίνει θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και κυρίως πότε μπορεί να πάρει σύνταξη κάθε ασφαλισμένος, ανάλογα με το αν έχει ασφαλιστεί πριν ή μετά το 1993, αν υπάγεται στα Βαρέα και Ανθυγιεινά, αν έχει κάνει αναγνώριση κ.λπ.

1 Τι σημαίνει θεμελιώνω συνταξιοδοτικό δικαίωμα;

Σημαίνει ότι κατοχυρώνω δικαίωμα για σύνταξη, αφού συμπληρώσω τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης που προβλέπονται από το Ταμείο μου ή και το όριο ηλικίας, όπου αυτό απαιτείται. Εφόσον θεμελιώσω δικαίωμα, μπορώ να συνταξιοδοτηθώ με το όριο ηλικίας και τα έτη ασφάλισης που ισχύουν κατά το χρόνο θεμελίωσης.

2 Πότε θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα στο ΙΚΑ;

Ο ασφαλισμένος του ΙΚΑ δικαιούται σύνταξη με το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης που ισχύουν κατά τη συμπλήρωση 10.000 ή 10.500 ημερών ασφάλισης. Για παράδειγμα, εργαζόμενος που συμπληρώνει στο ΙΚΑ το 2011 10.000 ημέρες ασφάλισης και είναι 60 ετών, θα θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2011 και θα πάρει πλήρη σύνταξη στο 63ο έτος ηλικίας. Ετερος εργαζόμενος στο ΙΚΑ το 2012 με 10.500 ημέρες ασφάλισης θα συνταξιοδοτηθεί με 37 έτη ασφάλισης και 59 ετών.

3 Μπορώ να συνταξιοδοτηθώ μέχρι τέλος 2010. Αν παραμείνω υπάρχει περίπτωση να πάρω μικρότερη σύνταξη από αυτή που θα πάρω το 2010;

Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Για κάθε χρόνο παραμονής στην εργασία έχετε προσαύξηση της σύνταξης. Επομένως, συμφέρει η παραμονή για καλύτερη σύνταξη. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα που έχει συμπληρωθεί 35ετία, η προσαύξηση της σύνταξης μετά το 35ο έτος είναι μεγαλύτερη από αυτή που υπήρχε με το παλιό καθεστώς.

4 Εχω διαδοχική ασφάλιση και μπορώ να συνταξιοδοτηθώ μέχρι 31/12/2010. Με συμφέρει να παραμείνω και να συνταξιοδοτηθώ μετά την 1/1/2011, με το νέο τρόπο υπολογισμού;

Με το νέο τρόπο υπολογισμού η σύνταξη που υπολογίζεται για όσους έχουν διαδοχική ασφάλιση είναι μεγαλύτερη ή ίση με τη σύνταξη που χορηγείται με το σημερινό καθεστώς. Για όσους έχουν ασφάλιση σε Ταμείο μισθωτών (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΝΑΤ κ.λπ.) και συνταξιοδοτούνται από άλλο Ταμείο, μισθωτών ή ελεύθερων επαγγελματιών ή Δημόσιο, η σύνταξη με το νέο τρόπο υπολογισμού είναι καλύτερη και συμφέρει η παραμονή στην εργασία για συνταξιοδότηση από 1/1/2011 και μετά.

5 Πώς αναγνωρίζονται οι χρόνοι ασφάλισης (πλασματικοί ή μη) για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος;

Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010, αναγνωρίζονται όλοι οι χρόνοι ασφάλισης με το παλιό καθεστώς (στρατός, ανατροφή παιδιών, εκπαιδευτική άδεια κ.λπ.). Η αναγνώριση γίνεται όταν πρόκειται για εξαγορά βάσει ισχύοντος καθεστώτος.

Αντίθετα, όσοι θεμελιώσουν δικαίωμα από 1/1/2011 και μετά η αναγνώριση γίνεται βάσει νέου νόμου. Δηλαδή, θα ισχύουν τα νέα ποσά για αναγνώριση.

Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι μπορούν να αναγνωρίσουν για το 2011 4 χρόνια, το 2012 5 χρόνια, το 2013 6 χρόνια και από 1/1/2014 και μετά 7 χρόνια ανάλογα με το χρόνο θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

6 Τα πλασματικά χρόνια συνυπολογίζονται για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και για προσαύξηση σύνταξης;

Ολα τα χρόνια που αναγνωρίζονται, με εξαγορά ή χωρίς, συνυπολογίζονται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Για προσαύξηση σύνταξης συνυπολογίζονται οι χρόνοι ασφάλισης που αναγνωρίζονται με εξαγορά και όχι οι χρόνοι για τους οποίους δεν καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές.

7 Πότε υπολογίζεται ο χρόνος στρατιωτικής θητείας για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος;

Για ασφαλισμένους σε Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, ο χρόνος στρατιωτικής θητείας συνυπολογίζεται για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος εφόσον έχει συμπληρωθεί το 58ο έτος ηλικίας. Εξαίρεση υπάρχει μόνο για ΒΑΕ με 10.500 ημέρες ασφάλισης (υποχρεωτικά οι 7.500 στα ΒΑΕ). Για την κατηγορία αυτή αναγνωρίζεται για θεμελίωση του δικαιώματος, και όχι μόνο για προσαύξηση σύνταξης, ο χρόνος στρατιωτικής θητείας χωρίς να απαιτείται συμπλήρωση 58ου έτους ηλικίας.

Για δημοσίους υπαλλήλους ο χρόνος στρατιωτικής θητείας αναγνωρίζεται για θεμελίωση δικαιώματος και προσαύξηση σύνταξης ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.

8 Είμαι μητέρα ανήλικου παιδιού και έχω συμπληρώσει απαιτούμενα έτη ασφάλισης, όμως δεν έχω την ηλικία για να πάρω σύνταξη. Οταν θα έχω το όριο ηλικίας το παιδί μου θα έχει ενηλικιωθεί. Θα μπορέσω να πάρω σύνταξη;

Εφόσον κατά τη συμπλήρωση του χρόνου ασφάλισης το παιδί ήταν ανήλικο, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα συνταξιοδότησης. Το δικαίωμά σας είναι θεμελιωμένο και μπορείτε, όταν συμπληρώσετε το όριο ηλικίας, να πάρετε σύνταξη.

9 Η αυτασφάλιση υπολογίζεται για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος;

Υπολογίζεται πλέον με το νέο νόμο σε όλες τις περιπτώσεις για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, αλλά και για προσαύξηση σύνταξης.

10 Μπορώ να είμαι ασφαλισμένος σε δύο Ταμεία παράλληλα και αν ναι, μπορώ να πάρω σύνταξη και από τα δύο Ταμεία;

Για ασφαλισμένους προ 1993, σε οποιοδήποτε Ταμείο (συμπεριλαμβάνεται και το Δημόσιο) είναι υποχρεωτική η ασφάλιση και σε δεύτερο Ταμείο, εφόσον έχουν διπλή επαγγελματική δραστηριότητα. Συνεπώς δικαιούται σύνταξη από κάθε Ταμείο, εφόσον συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης σε κάθε ένα από αυτά (15 έτη το λιγότερο) και το προβλεπόμενο όριο ηλικίας.

11 Ο πλασματικός χρόνος για παιδιά αναγνωρίζεται και από τον πατέρα ή μόνο τη μητέρα;

Ο πλασματικός χρόνος που είναι μέχρι 5 χρόνια (1 για πρώτο παιδί, 2 για δεύτερο και 2 για τρίτο) αναγνωρίζεται και από τον πατέρα, εφόσον υπάρξει δήλωση από τη μητέρα ότι δεν θα κάνει χρήση του συγκεκριμένου δικαιώματος.

12 Εχω συμπληρώσει 10.000 ημέρες ασφάλισης και μαζί με το χρόνο στρατιωτικής θητείας συμπληρώνω το 2010 περισσότερες από 10.500 ημέρες ασφάλισης. Σήμερα είμαι 56 ετών. Πότε μπορώ να πάρω σύνταξη;

Δεν αλλάζει τίποτα για σας με το νέο ασφαλιστικό νόμο. Μπορείτε να πάρετε σύνταξη με τη συμπλήρωση 58ου έτους ηλικίας, αφού μέχρι τέλη 2010 συμπληρώνετε 10.500 ημέρες ασφάλισης μαζί με χρόνο στρατιωτικής θητείας που μπορείτε να αναγνωρίσετε οποτεδήποτε.

13 Είμαι ασφαλισμένη στο ΙΚΑ και έχω συμπληρώσει 10.000 ημέρες ασφάλισης. Σήμερα είμαι 55 ετών και μπορώ να πάρω μειωμένη σύνταξη. Τι με συμφέρει να κάνω; Τι αλλάζει για μένα με το νέο ασφαλιστικό νόμο;

Τίποτα δεν αλλάζει για σας με το νέο νόμο. Μπορείτε να πάρετε και σήμερα μειωμένη σύνταξη. Σας συμφέρει όμως να συμπληρώσετε το 57ο έτος ηλικίας για να πάρετε πλήρη σύνταξη.

14 Είμαι ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ και έχω συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης. Είμαι 58 ετών και επρόκειτο να πάρω σύνταξη σε δύο χρόνια που συμπλήρωνα το 60ό έτος ηλικίας. Τι αλλάζει για μένα με το νέο ασφαλιστικό νόμο;

Δεν αλλάζει τίποτα για σας. Μπορείτε σε δύο χρόνια να πάρετε σύνταξη χωρίς να χάσετε απολύτως τίποτα σε σχέση με το ποσόν.

15 Είμαι ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ και έχω συμπληρώσει 32 χρόνια ασφάλισης. Είμαι 55 ετών. Πότε μπορώ να πάρω σύνταξη με τα νέα δεδομένα;

Εφόσον συνεχίσετε την ασφάλισή σας, συμπληρώνετε το 2013 35 έτη ασφάλισης, οπότε απαιτούνται 38 χρόνια ασφάλισης και 60ό έτος ηλικίας (δεν αλλάζει) για να θεμελιώσετε δικαίωμα συνταξιοδότησης. Θα περιμένετε, λοιπόν, να συμπληρώσετε το 60ό έτος για να πάρετε σύνταξη και τα 3 επιπλέον χρόνια μπορείτε να τα συμπληρώσετε με την αναγνώριση πλασματικών χρόνων.

16 Είμαι μητέρα ανήλικου παιδιού και έχω συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ. Σήμερα είμαι 46 ετών. Πότε μπορώ να συνταξιοδοτηθώ;

Επειδή έχετε συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης και παιδί ανήλικο, θεμελιώνετε συνταξιοδοτικό δικαίωμα για να πάρετε μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 50 ετών και πλήρη σύνταξη σε ηλικία 55 ετών.

17 Είμαι μητέρα ανήλικου παιδιού, αλλά δεν έχω συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης. Τις συμπληρώνω μαζί με πλασματικούς χρόνους που θα αναγνωρίσω το 2012, οπότε θα συνεχίσω να έχω παιδί ανήλικο. Πότε μπορώ να πάρω σύνταξη;

Εφόσον το 2012 συμπληρώνετε τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης, θεμελιώνετε δικαίωμα για να πάρετε σύνταξη όταν θα συμπληρώσετε το 55ο έτος ηλικίας για μειωμένη ή το 60ό έτος για πλήρη σύνταξη.

18 Τι αλλάζει στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης για ασφαλισμένους πριν από το 1983 που συνταξιοδοτούνται από Δημόσιο ή ειδικά Ταμεία (ΔΕΚΟ, τραπεζών) που έχουν συγχωνευθεί στο ΙΚΑ;

Δεν υπάρχει καμία αλλαγή στο καθεστώς συνταξιοδότησης εφόσον έχουν συμπληρωθεί 25 έτη ασφάλισης μέχρι 31/12/2010. Αυτά είναι τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης για θεμελίωση δικαιώματος και η σύνταξη χορηγείται με 35 έτη ασφάλισης ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.

19 Πώς υπολογίζεται η σύνταξη στο ΙΚΑ;

Οι συντάξεις για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι 31.12.2014 στο ΙΚΑ δεν έχει ουσιαστικά καμία αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού. Η πρόβλεψη για 2% ανά έτος ασφάλισης από 1.1.2013 και μετά, ισχύει ούτως ή άλλως στο ΙΚΑ, αφού για 35 έτη ασφάλισης προβλέπεται ποσοστό αναπλήρωσης 70% επί συντάξιμου μισθού.

Για όσους όμως θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1/1/2015 και μετά, εφαρμόζεται ο νέος τρόπος υπολογισμού.

Για εργαζόμενο που θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2015 και συνταξιοδοτείται το έτος αυτό, η σύνταξή του θα αποτελείται από το άθροισμα δύο επιμέρους ποσών: το πρώτο αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης που έχει συμπληρωθεί μέχρι 31/12/2010 και το δεύτερο στο χρόνο ασφάλισης που συμπληρώθηκε από 1/1/2011 και μετά.

20 Πώς υπολογίζεται η σύνταξη για κάθε περίοδο;

Το ποσόν της σύνταξης για το χρόνο ασφάλισης που έχει συμπληρωθεί μέχρι 31/12/2010 υπολογίζεται με τον παλιό τρόπο, δηλαδή με τις συντάξιμες αποδοχές των πέντε καλύτερων ετών της τελευταίας δεκαετίας (λήγει μέχρι τέλος προηγούμενου της υποβολής της αίτησης έτους).

Το ποσόν της σύνταξης για το χρόνο ασφάλισης που συμπληρώνεται από 1/1/2011 και μετά, υπολογίζεται με τις συντάξιμες αποδοχές όλης της περιόδου μέχρι και τον προηγούμενο μήνα από εκείνον της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.