ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΑΥΘΑΙΡΕΣΙΑΣ

Όλες οι απαντήσεις για τη λειτουργία του

Οι συχνά υποβαλλόμενες ερωτήσεις αναγνωστών σχετικά με το νεοϊδρυθέν «Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας» στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ανάγκασε τους υπευθύνους της ιστοσελίδας PoliceNET να δημοσιεύσουν κατάλογο με απαντήσεις. Προκειμένου και οι αναγνώστες του «Ε» να έχουν όσο το δυνατόν πληρέστερη ενημέρωση, τον αναδημοσιεύουμε.

Πού και πώς λειτουργεί το Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας;

Το Γραφείο Περιστατικών Αυθαιρεσίας συστήθηκε και αναμένεται η στελέχωση και η έναρξη λειτουργίας του, στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Υπάγεται στον εκάστοτε υπουργό Προστασίας του Πολίτη. Έχει έδρα την Αττική.

Η καταγγελία μου είναι σε βάρος Αστυνομικών. Θα την εξετάσουν αστυνομικοί;

Την καταγγελία σας θα την εξετάσει Τριμελής Επιτροπή, η οποία συγκροτείται από έναν επίτιμο αρεοπαγίτη ως πρόεδρο, ένα μέλος του Γραφείου του Νομικού Συμβούλου του Κράτους στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και έναν επίτιμο εισαγγελέα ή εντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου ή Εφετών, ως μέλη.

Στο Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη μπορώ να καταγγείλω οποιονδήποτε δημόσιο υπάλληλο;

Όχι. Το Γραφείο είναι αρμόδιο για τη συλλογή, την καταγραφή, την αξιολόγηση και την περαιτέρω προώθηση προς διερεύνηση στις αρμόδιες Υπηρεσίες ή Αρχές, καταγγελιών για πράξεις του ένστολου προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας, του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής και του Πυροσβεστικού Σώματος, οι οποίες εκδηλώθηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων του ή κατά κατάχρηση της ιδιότητάς του.

Τι αρμοδιότητες έχει το Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας;

Το Γραφείο εξετάζει καταγγελίες που αφορούν:

α. βασανιστήρια και άλλες προσβολές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας κατά την έννοια του άρθρου 137Α του Ποινικού Κώδικα,

β. παράνομες εκ προθέσεως προσβολές κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας ή υγείας ή της προσωπικής ή γενετήσιας ελευθερίας,

γ. παράνομη χρήση πυροβόλου όπλου και

δ. κάθε άλλη προσβλητική της προσωπικότητας συμπεριφορά σε βάρος κάθε ατόμου που βρίσκεται στην Ελληνική Επικράτεια, καθώς και τις συναφείς πράξεις, εφόσον αυτές εκδηλώθηκαν από το ίδιο πρόσωπο στον ίδιο τόπο και χρόνο.

Το Γραφείο μπορεί να επιλαμβάνεται και αυτεπαγγέλτως, παραγγέλλοντας σχετική έρευνα, έπειτα από πληροφορίες με συγκεκριμένα στοιχεία για περιστατικά ως ανωτέρω, ιδίως όσων προέρχονται από δημοσιεύματα ή εκπομπές ΜΜΕ. Το Γραφείο επιλαμβάνεται επίσης περιστατικών αρμοδιότητάς του έπειτα από εντολή του υπουργού Προστασίας του Πολίτη.

Πού και πώς μπορώ να αποστείλω την καταγγελία μου στο Γραφείο Περιστατικών Αυθαιρεσίας;

Οι καταγγελίες υποβάλλονται στο Γραφείο απευθείας (αναμένεται η ίδρυση και η ακριβής διεύθυνση λειτουργίας του) ή στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών, αυτοπροσώπως ή μέσω πληρεξούσιου δικηγόρου.

Μπορώ να στείλω ανώνυμη καταγγελία στο Γραφείο Περιστατικών Αυθαιρεσίας;

Και βέβαια. Σε περίπτωση επώνυμης καταγγελίας, το όνομα και τα άλλα στοιχεία ταυτότητας του καταγγέλλοντος μπορεί να μην ανακοινώνονται κατά το στάδιο της διερεύνησης αν το ζητήσει εγγράφως ο ενδιαφερόμενος. Αν κατά την κρίση της Επιτροπής η διερεύνηση δεν είναι δυνατή χωρίς ανακοίνωση του ονόματος, ο ενδιαφερόμενος ενημερώνεται ότι η καταγγελία του θα τεθεί στο αρχείο, εφόσον ο ίδιος δεν συναινέσει εγγράφως στην ανακοίνωση του ονόματός του.

Η ανώνυμη καταγγελία θα εξεταστεί με την ίδια βαρύτητα με την επώνυμη;

Όταν η καταγγελία είναι ανώνυμη, διερευνάται μόνο εφόσον περιέχει συγκεκριμένα στοιχεία που παρέχουν βάση για τη διερεύνησή της, άλλως τίθεται στο αρχείο με πράξη της Επιτροπής της επόμενης παραγράφου.

Δεν γνωρίζω την ελληνική γλώσσα, πώς μπορώ να απευθυνθώ στο Γραφείο Περιστατικών Αυθαιρεσίας;

Αν ο καταγγέλλων αγνοεί την ελληνική γλώσσα, μπορεί να παραστεί με διερμηνέα. Αν ο καταγγέλλων αδυνατεί να γράψει, η καταγγελία γίνεται προφορικώς, καταγράφεται από υπάλληλο του Γραφείου και συντάσσεται έκθεση στην οποία γίνεται ειδική μνεία της αδυναμίας του καταγγέλλοντος να γράψει. Η έκθεση υπογράφεται από τον καταγγέλλοντα και τον υπάλληλο του Γραφείου που τη συνέταξε.

Μπορώ να είμαι σίγουρος ότι η καταγγελία μου θα εξετασθεί από το Γραφείο και πώς μπορώ να πληροφορηθώ για την πορεία της;

Αυτός που υποβάλλει καταγγελία δικαιούται να πληροφορείται, ύστερα από αίτησή του, το αποτέλεσμα της καταγγελίας του, ενώ πρόσβαση επί των στοιχείων του φακέλου μπορεί να αποκτήσει οποιοσδήποτε υπό τις προϋποθέσεις και τους περιορισμούς του άρθρου 5 του ν. 2690/1999 (ΦΕΚ 45 Α’).

Στο Γραφείο Περιστατικών Αυθαιρεσίας η Τριμελής Επιτροπή που συνιστάται αξιολογεί κάθε καταγγελία ή περιστατικό για το αν εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Γραφείου και αποφασίζει με πράξη της είτε για την υποβολή πρότασης διερεύνησης σύμφωνα με την παράγραφο 4 του Ν.3938/2011, είτε για την προώθηση προς διερεύνηση στις αρμόδιες υπηρεσίες είτε για τη θέση τους στο αρχείο ως αβάσιμα ή ανεπίδεκτα εκτίμησης.

Αν η καταγγελία ή το περιστατικό αφορά και αξιόποινη πράξη αυτεπαγγέλτως διωκόμενη, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 37 του ΚΠΔ (Υποχρέωση για την ανακοίνωση αξιόποινης πράξης χωρίς χρονοτριβή στον αρμόδιο εισαγγελέα οτιδήποτε πληροφορούνται με κάθε τρόπο για αξιόποινη πράξη που διώκεται αυτεπαγγέλτως). Η Επιτροπή υποχρεούται να γνωστοποιεί στις αρμόδιες αρχές κάθε καταγγελία που περιέρχεται σε αυτή και δεν ανάγεται στις αρμοδιότητες του Γραφείου.

Είναι απαραίτητο να κοινοποιήσω την καταγγελία μου και στην υπηρεσία του καταγγελλομένου για να ασκηθούν πειθαρχικά μέτρα;

Η λειτουργία του Γραφείου Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας δεν υποκαθιστά τις υφιστάμενες δομές υποβολής και εξέτασης καταγγελιών αυθαιρεσίας σε άλλα όργανα ή αρχές.

Η διερεύνηση της πειθαρχικής υπόθεσης γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του οικείου πειθαρχικού δικαίου του Σώματος που υπηρετεί (Ελληνική Αστυνομία ή Λιμενικού Σώματος ή Ελληνικής Ακτοφυλακής ή του Πυροσβεστικού Σώματος). Στην περίπτωση αυτή το Γραφείο ενημερώνει αμέσως τον αρχηγό του οικείου Σώματος, για την αναστολή της τυχόν ασκηθείσας πειθαρχικής δίωξης και τη διαβίβαση αμέσως στο Γραφείο των συλλεχθέντων στοιχείων για συσχέτιση. Διοικητικά μέτρα που προβλέπονται από το πειθαρχικό δίκαιο του οικείου Σώματος και έχουν ληφθεί σε βάρος του πειθαρχικά ελεγχόμενου δεν θίγονται. Μετά το πέρας της πειθαρχικής έρευνας, το πόρισμα αυτής με το φάκελο της πειθαρχικής δικογραφίας υποβάλλεται στον αρχηγό του οικείου Σώματος για την άσκηση του πειθαρχικού ελέγχου, χωρίς τη διενέργεια άλλης έρευνας.

Αν τα αποδεικτικά στοιχεία που σχετίζονται με την καταγγελία μου είναι διαθέσιμα σε κάποια άλλη υπηρεσία;

Το Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας μπορεί να ζητεί στοιχεία από οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία ή υπηρεσία του ευρύτερου δημόσιου τομέα, οι οποίες υποχρεούνται να τα γνωστοποιούν ή να διαβιβάζουν αντίγραφα εγγράφων που αφορούν την υπόθεση, εκτός αν προστατεύονται από απόρρητο. Δεν ισχύει το ιατρικό απόρρητο για τα στοιχεία που ζητούνται με αιτιολογημένο έγγραφο του Γραφείου και είναι αναγκαία για τη διερεύνηση των υποθέσεων της παραγράφου. Τα στοιχεία αυτά χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την εκπλήρωση της αποστολής του Γραφείου Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας.

Είμαι αστυνομικός, πώς μπορώ να υπηρετήσω στο Γραφείο Περιστατικών Αυθαιρεσίας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη;

Το Γραφείο μπορούν να στελεχώσουν όχι μόνο αστυνομικοί αλλά και το προσωπικό του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής και του Πυροσβεστικού Σώματος με απόσπαση από την υπηρεσία τους. Η απόσπαση είναι για χρονικό διάστημα μέχρι τριών ετών που μπορεί να ανανεώνεται μία φορά. Το προσωπικό αυτό πρέπει να διακρίνεται για την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητά του, το ήθος και τη διαγωγή του, την υπευθυνότητα και αποφασιστικότητά του. Το ένστολο προσωπικό των ως άνω Σωμάτων απαιτείται επιπλέον να έχει αξιολογηθεί, κατά τη διάρκεια των πέντε τελευταίων ετών, με το γενικό χαρακτηρισμό «εξαίρετος» και να έχει κριθεί ευμενώς από τα αρμόδια συμβούλια κρίσεων.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ+13

ΑΡΘΡΟ: ΜΑΝΟΣ ΤΣΑΛΔΑΡΗΣ