Άρθρο
Γιώργος ΜΠΟΥΜΠΟΠΟΥΛΟΣ
Υποναύαρχος Λ.Σ.
Συντονιστής Επιτελικού Έργου
«Έχομεν Γήν και Πατρίδα όταν έχομεν πλοία εις την Θάλασσαν»
Για μια χώρα όπως η Ελλάδα, η πιο πάνω ρήση του Θουκυδίδη ουσιαστικά αποτελεί κύριο συστατικό Δόγματος Άμυνας, Ασφάλειας, Ανάπτυξης, Ισχύος, Ευημερίας, Συνοχής, Πολιτισμού. Συστατικό του χθες, του σήμερα, του αύριο. Μια αναλλοίωτη σταθερά για μια χώρα που συνέχισε επί αιώνες τη θαλασσινή της ακμή, που κατάφερε και κάτω από τη δουλεία ακόμα, να αποβεί ισχυρή ναυτική δύναμη, που στηρίχθηκε σε αυτήν η ελευθερία της, που όταν ξαναγεννήθηκε από την τέφρα της βρήκε πάλι το δρόμο της προς τη θάλασσα και περνώντας “από του ιστίου εις τον ατμόν” έφτασε στην κορυφή ως η πρώτη ναυτική χώρα του κόσμου.
Και όλα αυτά, κατά κοινή αναγνώριση και ομολογία χάριν και της ελληνικής Διοίκησης, με τις δυνατότητες και τις αδυναμίες της, με τους περιορισμούς και τα όρια της, με τις ευχέρειες και τις δυσχέρειές της να προσαρμόζεται, να αλλάζει, να αντιδρά, να επηρεάζεται και να επηρεάζει.
Οι θάλασσες παρέχουν λεωφόρους μεταφορών και εμπορίου αγαθών, αποτελούν ιδανικό περιβάλλον αναψυχής και σημαντικό παράγοντα για τη διαμόρφωση ποιότητας ζωής.
Ωστόσο αυτές οι περιοχές είναι και εξαιρετικά ευάλωτες. Οι γεωπολιτικές σκοπιμότητες, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, οι αυξημένες απαιτήσεις στον τομέα των μεταφορών, οι φυσικές καταστροφές, τα ατυχήματα όπως και οι παράνομες θαλάσσιες δραστηριότητες, υπονομεύουν την αναπτυξιακή δυναμική και διαμορφώνουν ένα πολυσχιδές, σύνθετο και συνάμα απαιτητικό περιβάλλον.
Και στη σημερινή παγκόσμια συγκυρία ο στόχος της ποιότητας ζωής δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτό η Ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας αποτελεί θεμελιώδες προαπαιτούμενο για τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής.
Σημειώνοντας το άρθρο 2 Συντάγματος της Ελλάδας σύμφωνα με το οποίο ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας, η έννοια του όρου «ασφάλεια της ναυσιπλοΐας» δεν μπορεί παρά να προσεγγίζεται «ανθρωποκεντρικά
Έτσι θεωρώ ότι, η έννοια αυτή απαρτίζεται από το σύνολο των μέτρων/ενεργειών που λαμβάνονται/αναλαμβάνονται αποσκοπώντας στη διασφάλιση και προστασία τόσο της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας στη θάλασσα όσο και του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Υπό το πλαίσιο αυτό αναδεικνύεται ότι στην προάσπιση και εξασφάλιση όρων ασφαλούς ναυσιπλοΐας μπορούν και πρέπει να συμμετέχουν όχι μόνο οι αρμόδιοι φορείς της Πολιτείας και οι άμεσα εμπλεκόμενοι στις θαλάσσιες μεταφορές αλλά, ο κάθε ενεργός πολίτης.
Σε σχέση με αυτό, επισημαίνω την αξία που αποδίδεται στη συνεισφορά του κάθε πολίτη και θεωρώ ότι αυτή αποδεικνύεται και από την θέση σε ισχύ του νόμου 4029/2011 για την Εθελοντική Ακτοφυλακή, που παρέχει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο λειτουργίας του θαλάσσιου εθελοντισμού στη Χώρα μας
Η έννοια της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας, εμπεριέχει την εκτίμηση του ανθρώπου προς τον άνθρωπο, το σεβασμό προς τις παραδόσεις, την ανάγκη διαφύλαξης των σημαντικών, των σπουδαίων, των ωραίων της ανθρώπινης φύσης και της παγκόσμιας κληρονομιάς.
Η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας για τη Χώρα μας αποτελεί προάσπιση και διαφύλαξη εθνικής σημασίας συμφερόντων και ενδιαφερόντων.
ΤΟ ΛΙΜΕΝΙΚΟ ΣΩΜΑ – ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΚΤΟΦΥΛΑΚΗ (Λ.Σ – ΕΛ.ΑΚΤ) ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑΣ
Το σύγχρονο ισχύον νομικό πλαίσιο και ειδικότερα ο ν.3922/2011, που καθορίζει και διαμορφώνει την αποστολή του Λ.Σ – ΕΛ.ΑΚΤ. διατηρώντας το αποφασιστικά συνδεδεμένο με την εμπορική ναυτιλία και τις θαλάσσιες μεταφορές, του προσδίδει κυρίαρχο ρόλο στην προάσπιση και εξασφάλιση όρων ασφαλούς ναυσιπλοΐας.
Στο άρθρο 2 του νόμου ορίζεται ότι στην αποστολή του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής περιλαμβάνονται και:
· η οργάνωση όρων ασφαλούς ναυσιπλοΐας,
· η έρευνα και διάσωση στη θάλασσα,
· η διασφάλιση της τήρησης και ο έλεγχος εφαρμογής των κανόνων ναυτικής ασφάλειας στα πλοία και τις λιμενικές εγκαταστάσεις, καθώς και των όρων ασφαλούς διαχείρισης των πλοίων, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει κάθε φορά.
Η οργάνωση, διασφάλιση και έλεγχος εφαρμογής των όρων ασφαλούς ναυσιπλοΐας περιλαμβάνει ιδίως:
· τη λήψη μέτρων για τον έλεγχο, σε ελληνικούς λιμένες, των πλοίων ανεξαρτήτως σημαίας και των πληρωμάτων τους (port and flag state control) καθώς και των υπό ελληνική σημαία πλοίων και των πληρωμάτων τους σε λιμένες της αλλοδαπής, όπου λειτουργούν Έδρες Ναυτιλιακών Ακολούθων (flag state), προκειμένου να διαπιστωθεί η συμμόρφωσή τους με την ισχύουσα εσωτερική και διεθνή νομοθεσία για την αξιοπλοΐα, ασφάλεια ναυσιπλοΐας, προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος, ασφάλεια, ασφαλή διαχείριση καθώς και εφαρμογή των διεθνών συμβάσεων και συμφωνιών που αφορούν θέματα ναυτικής εργασίας και κυρίως αποδεικτικών ναυτικής ικανότητας, νόμιμης σύνθεσης πλοίων, συνθηκών και όρων εργασίας,
· τη λήψη μέτρων για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της θαλάσσιας κυκλοφορίας καθώς και τη διαχείριση αυτής,
· τη συλλογή στοιχείων και πληροφοριών και τη λήψη μέτρων για την αποφυγή συγκρούσεων στη θάλασσα, τη διερεύνηση των ναυτικών ατυχημάτων και τον εν γένει έλεγχο εφαρμογής των όρων ασφαλούς ναυσιπλοΐας καθώς και την παρακολούθηση των διεθνών εξελίξεων σε θέματα νομοθεσίας,
· τη μέριμνα για την οργάνωση, λειτουργία, βελτίωση, επέκταση και χρήση των τηλεπικοινωνιακών υποδομών και ηλεκτρονικών συστημάτων για την εκτέλεση της αποστολής του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής,
· τη διαχείριση συμβάντων που λαμβάνουν χώρα στις θαλάσσιες περιοχές της τοπικής αρμοδιότητας και χώρου ευθύνης του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής,
· την έκδοση ναυτιλιακών οδηγιών ασφάλειας ναυσιπλοΐας,
· την παρακολούθηση των διεθνών εξελίξεων σε όλα τα παραπάνω θέματα.
Με το άρθρο 7 του ν. 3922/2011, που αφορά στη Διάρθρωση Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής, συστάθηκε και ο Κλάδος Ασφάλειας Ναυσιπλοΐας που διαρθρώνεται από τις Διευθύνσεις:
α. Ασφάλειας Ναυσιπλοΐας,
β. Έρευνας και Διάσωσης,
γ. Παρακολούθησης Θαλάσσιας Κυκλοφορίας,
δ. Ευρωπαϊκής Ένωσης και Διεθνών Οργανισμών,
ε. Ελέγχου Πλοίων.
Το ΠΔ 67/2011 ορίζει στα άρθρα 26 έως 30 την οργάνωση των Υπηρεσιών αυτών και εξειδικεύει τις αρμοδιότητές τους.
Το σημαντικότερο, το ουσιωδέστερο μέρος αυτών των αρμοδιοτήτων ασκείται μέσω των Περιφερειακών Αρχών του Αρχηγείου Λ.Σ – ΕΛ.ΑΚΤ. Ταυτόχρονα το ΕΚΣΕΔ, το VTMIS, τα VTS, το Κέντρο Ελέγχου Αποστολών δορυφορικών σημάτων κινδύνου και το Κέντρο Ραδιοεπικοινωνιών, αποτελούν κορυφαίας σπουδαιότητας φορείς άσκησης αρμοδιοτήτων που αφορούν στην Ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας. Χωρίς να παραβλέπονται οι λοιπές δραστηριότητες στο θαλάσσιο περιβάλλον που καλούνται να προασπίσουν και να ελέγξουν τα πλωτά και τα εναέρια μέσα του Σώματος, ειδικά οι άμεσες ενέργειες που συνδέονται με τα θέματα Ασφάλειας Ναυσιπλοΐας αντανακλώνται σε αυτά και υλοποιούνται με την αποφασιστική συνδρομή τους.
Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ – ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΚΤΟΦΥΛΑΚΗΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑΣ
Η «Ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας» σε σχέση με το ρόλο, την αποστολή του Λ.Σ – ΕΛ.ΑΚΤ και την άσκηση των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων, διέπεται από ένα ευρύτατο και σημαντικό πλαίσιο εθνικών, διεθνών και κοινοτικών απαιτήσεων και νομοθεσίας.
Ένα μεγάλο μέρος της νομοθεσίας αυτής βασίζεται σε «μαθήματα» από μεγάλα ή ιδιαίτερης σημασίας ως προς τα αποτελέσματά τους, ναυτικά ατυχήματα πλοίων με αρχή αυτό του Τιτανικού και στη συνέχεια άλλων όπως του Αμόκο Καντίζ, του Εσθόνια, του Έρικα και του Πρεστίζ.
Η «Ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας» έχει τον προληπτικό της τομέα, που κύρια εκδηλώνεται με τον έλεγχο των πλοίων, την παρακολούθηση της θαλάσσιας κυκλοφορίας, την εφαρμογή κανόνων, όπως αυτών για την αποφυγή των συγκρούσεων και τον τομέα της αντιμετώπισης περιστατικών με βασική του έκφανση την έρευνα και διάσωση και τη διερεύνηση αιτιών και συνθηκών ναυτικών ατυχημάτων.
Η παρακολούθηση και ενεργή, ουσιαστική συμμετοχή στα αντίστοιχα τεκταινόμενα στους Διεθνείς Οργανισμούς και την Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελεί μια εξίσου σημαντική ενέργεια στο πλαίσιο των δράσεων για την «Ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας», αφού είναι απαιτούμενη η αμεσότερη δυνατή, ρεαλιστική προσαρμογή σε σύγχρονα δεδομένα σε συνδυασμό με τη διαφύλαξη και υπεράσπιση εθνικού ενδιαφέροντος θεμάτων.
Όμως εξίσου με τη διαμόρφωση, την ουσιαστική εφαρμογή και τον έλεγχο εφαρμογής των απαιτήσεων και της νομοθεσίας. η επιτυχία στην άσκηση αυτών των αρμοδιοτήτων είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την ομαδική προσπάθεια, με την ομαδική προσφορά, με το ομαδικό ενδιαφέρον. Η «Ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας» απαιτεί οργάνωση, προσήλωση, την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση διατιθέμενων μέσων και πόρων, παράλληλα με την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό τους.
Η επίτευξη των στόχων του Αρχηγείου Λ.Σ – ΕΛ.ΑΚΤ στον τομέα της Ασφάλειας της Ναυσιπλοίας δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά μονόδρομος αφού συνδέεται άμεσα και καθοριστικά με την ποιότητα της ζωής και ταυτόχρονα αποτελεί «δείκτη» με βάση τον οποίο το Σώμα, καθημερινά και καθοριστικά, κρίνεται από τους πολίτες, αναδεικνύει τη σπουδαιότητα του έργου του και της αποστολής του, ενώ παράλληλα αντανακλά τη σημασία των θυσιών του Ελληνικού λαού για την ενίσχυσή του, ιδιαίτερα υπό τις τρέχουσες δυσμενείς οικονομικές συνθήκες.
Ο Κλάδος Ασφάλειας Ναυσιπλοΐας, με τη συμπαράσταση και τη συνδρομή των άλλων Κλάδων του Αρχηγείου Λ.Σ – ΕΛ.ΑΚΤ, υπό τις οδηγίες και τις κατευθύνσεις της στρατιωτικής και πολιτικής ηγεσίας και με δεδομένο το πλέγμα της ισχύουσας σχετικής νομοθεσίας, εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση επιδιώκοντας τη διαμόρφωση ενιαίων, ομοιόμορφων, πρακτικών και ταυτόχρονα ουσιαστικών μεθόδων και διαδικασιών άσκησης των συναφών αρμοδιοτήτων και στηρίζεται όχι μόνο στο ζήλο και τον επαγγελματισμό των στελεχών στις Κεντρικές και Περιφερειακές Υπηρεσίες αλλά και στην επίδειξη του ιδιαίτερου και εξαιρετικού χαρακτηριστικού του έθνους μας: Του Φιλότιμου.
Η επιτυχία στην άσκηση των καθηκόντων και των αρμοδιοτήτων που αφορούν την Ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας στηρίζεται στην, ήδη, διαμορφωμένη αναγνώριση της σπουδαιότητάς τους και την ανάλογη ανταπόκριση. Και αν η ανταπόκριση στα αντίστοιχα καθήκοντα και αρμοδιότητες πρέπει να έχει ένα σύνθημα, αυτό είναι: «Πάντα έτοιμοι»
Ευχαριστώντας τη ΛΙΜΕΝΙΚΗ ΡΟΤΑ για τη δυνατότητα που μου παρείχε να παρουσιάσω τις σκέψεις μου στο θέμα, υπογραμμίζω με έμφαση τη σημασία και την αξία της συνεργασίας με όλα τα στελέχη των Υπηρεσιών και των Κέντρων, που εργάζονται για την επίτευξη των κοινών σκοπών και στόχων, αποδίδοντας τις ειδικές τους γνώσεις και εμπειρία
Θεωρώ ότι το αίσθημα της τιμής που πρέπει να διακατέχει οποιονδήποτε υπηρετεί την Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας, υποκλίνεται μπροστά στο αίσθημα της ευθύνης σε σχέση με την άσκηση αυτών των καθηκόντων.
ΠΕΑΛΣ/ΛΙΜΕΝΙΚΗ ΡΟΤΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου